Het belang van daglicht
Voldoende daglicht belangrijk voor fysiek en mentaal welzijn. Daglicht is noodzakelijk om onze biologische klok optimaal te laten werken. Je biologische klok zorgt ervoor dat allerlei processen in het lichaam, zoals temperatuur, bloeddruk en stofwisseling, goed op het moment van de dag zijn afgestemd. Blauw licht, dat veel schermen uitzenden bootst daglicht na. Hierdoor kan je biologische klok verstoord raken, omdat het de aanmaak van het slaaphormoon melatonine verstoort. Mensen met hersenletsel, en zeker de tieners onder hen, lijden vaak al aan een verstoring van het slaap-waakritme. Voor hen dus belangrijk hiermee bewust om te gaan.
- Je biologische klok zorgt ervoor dat allerlei processen in het lichaam - de temperatuur, bloeddruk, stofwisseling - goed op het moment van de dag zijn afgestemd. Zo zijn je bloeddruk en lichaamstemperatuur 's nachts laag en worden ze voor je opstaat weer op peil gebracht. Op andere momenten van de dag zorgt je klok er bijvoorbeeld voor dat je alert bent en voedsel kunt verteren.
Ook als je geen of weinig daglicht krijgt, functioneert je biologische klok, maar je ritme verschuift. Licht zorgt ervoor dat je lichaam wakker blijft, dat je alert bent en dat je overdag actief kunt zijn. Een belangrijke rol spelen de hormonen cortisol en adrenaline hierbij. Deze worden dan ook wel onze waakhormonen genoemd. - Daglicht is intenser dan kunstlicht
- Heb jij vaak moeite om 's ochtends uit je bed te komen? Probeer om overdag meer naar buiten te gaan. Daglicht is namelijk vele malen intenser dan kunstlicht. In de zomer heeft daglicht bij volle zon een sterkte van meer dan 100.000 lux (eenheid voor verlichtingssterkte). Bij indirect zonlicht is dat 10 tot 20.000 lux en op een bewolkte dag 1000 lux. Thuis zal je niet veel verder komen dan 150 lux en op kantoor 300 tot 500.
- Op een bewolkte dag is de lichtsterkte (1000 tot 2000 lux) zo ongeveer het minimale wat je lichaam nodig heeft om je biologische klok optimaal te laten werken. Het licht binnen is dus veel te zwak.
- Zo'n 10 minuten buiten is al genoeg om je klok weer 'gelijk' te zetten. Heb je moeite bij het in slaap vallen? Ga dan bij voorkeur 's ochtends of aan het begin van de middag naar buiten. Word je altijd vroeg wakker, dan kun je beter later op de dag naar buiten gaan.
Bron: Gezondheidsnet.nl
Blauw licht
Om ook op heldere momenten te kunnen lezen wat er op je scherm van je tablet, telefoon, computer of tv,staat, stralen deze apparaten voortdurend een blauw licht uit. Het zijn zogeheten LCD schermen; liquid crystal displays. Dat blauwe licht bootst zonlicht, daglicht na waardoor de menselijke biologische klok verstoord kan raken. Blauw licht verstoort de aanmaak van het slaaphormoon melatonine. Mensen met hersenletsel, en zeker de tieners onder hen lijden vaak al aan een verstoring van het slaap-waakritme. Door een structureel slaaptekort kunnen mensen zich slechter concentreren en minder goed presteren. Ook kunnen en gezondheidsproblemen ontstaan. Er bestaan speciale filterbrillen.
Lees hierover meer op de website van Hersenletsel-uitleg.
Wist u dat…..?
- Het eten van een banaan letterlijk slaapverwekkend is? Doordat een banaan boordevol tryptofaan zit, een aminozuur dat de aanmaak van slaaphormoon melatonine en serotonine stimuleert.
- 10 min. buiten zijn per dag al genoeg is om je biologische processen (o.a. dag/nachtritme) weer ‘gelijk’ te zetten?
- Dagelijks of langdurig schermgebruik zorgt ervoor dat iemand tot 40 min. korter slaapt dan iemand die dit niet/korter doet.